PANI REDAKTOR: Wieczór WTK, Monika Kubiaczyk – witam się z Państwem i zapraszam na cotygodniową dawkę informacji prawnych. W wyniku przyjęcia przez Sejm tzw. tarczy antykryzysowej 3.0 w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. wprowadzono liczne zmiany, o których teraz opowie nam dr n. pr. Marcin Juwa. Dobry wieczór.
DR N. PR. MARCIN JUWA: Dobry wieczór, witam serdecznie wszystkich.
PANI REDAKTOR: W takim razie, jakie nowe rozwiązania wprowadzono w zakresie ulg i dofinansowań dla przedsiębiorców?
DR N. PR. MARCIN JUWA: Tarcza tzw. 3.0 wprowadziła, dla micro, średnich oraz małych firm pewne rozwiązania, z których będą mogły skorzystać. Z Polskiego Funduszu Rozwoju – finansowanie to jest przede wszystkim przeznaczone dla przedsiębiorcy, który zatrudnia co najmniej jednego pracownika, z wyłączeniem właściciela oraz nie więcej niż dziewięciu pracowników, a jego roczne obroty i suma bilansowa nie przekracza 2 mln euro – to jest, jak gdyby jedna pula. Druga pula to jest dla przedsiębiorcy, który zatrudnia od dziesięciu do 249 pracowników, a jego obrót nie przekracza 50 mln euro lub suma bilansowa nie przekracza 43 mln euro. Trzecia pula przeznaczona dla przedsiębiorcy, który odnotowuje spadek obrotów gospodarczych w przypadku co najmniej o 25% w dowolnym miesiącu po 1 lutym 2020 w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku, w związku z zakłóceniami funkcjonowania gospodarki na skutek choroby Covid-19. Dodatkowym warunkiem jest też, aby nie zostało otwarte żadne postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne, albo nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne. Oczywiście beneficjent korzystający ze wsparcia finansowego w ramach tego programu musi posiadać rezydencję podatkową na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i musi rozliczać podatki za ostatnie dwa lata obrotowe na terytorium RP. Istotnym jest również, ażeby przedsiębiorstwo na dzień 31 grudnia 2019 lub na dzień udzielenia finansowania nie zalegało z płatnościami podatków, składek na ubezpieczenie społeczne, przy czym rozłożenie na raty lub jej odroczenie nie jest uznawane za zaległość. W ramach tego programu Polski Fundusz Rozwoju może przyznać przedsiębiorcy subwencje zwrotne.
PANI REDAKTOR: A czy wiadomo na co, czy ustawa wskazuje na co taka subwencja na być przeznaczona?
DR N. PR. MARCIN JUWA: Tak, wskazuje. Oczywiście subwencje mogą zostać przeznaczone, czy mają zostać przeznaczone, po pierwsze przede wszystkim na pokrycie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem przeznaczenia środków na nabycie, przejęcie, w sposób bezpośredni lub pośredni innego przedsiębiorcy – to jest pierwsze przeznaczenie. Drugie – na przedterminową spłatę kredytu do maksymalnej wartości 25% wartości pożyczki, czyli na to przedsiębiorca również może przeznaczyć taką subwencję. Dalej, rozliczenie z podmiotami powiązanymi, przy czym zakazane jest przeznaczanie środków subwencji na płatności do właściciela oraz osób, podmiotów z właścicielem powiązanymi – to jak najbardziej rodzi daleko idące obawy, bo jeżeli ktoś ma firmę i ta firma jest powiązana rodzinnie z inną to tutaj możemy mieć problem, nie będziemy mogli tych zobowiązań pokrywać, więc tutaj faktycznie jest to pewien zgrzyt. Warunki, na jakich będzie następował zwrot takich subwencji, szczególne warunki tego wsparcia zobowiązujące beneficjenta programu, określać będzie umowa subwencji, którą Polski Fundusz Rozwoju będzie zawierał indywidualnie z każdym przedsiębiorcą. Czy będą to umowy zawierane odrębnie, procedura przyznawania takiego wsparcia ma być w szczególności realizowana za pośrednictwem kanałów elektronicznych, na przykład banków, z wykorzystaniem oświadczeń składanych przez beneficjenta programu.
PANI REDAKTOR: A na jakich warunkach będzie następował zwrot takich subwencji? Czy to też będzie zawarte w tych poszczególnych umowach czy to jest jakoś odgórnie narzucone i wiadome?
DR N. PR. MARCIN JUWA: Tak jak wspomniałem, ta procedura będzie w szczególności realizowana za pośrednictwem różnych kanałów, na przykład banków i Fundusz Rozwoju będzie zawierał umowę indywidualnie z każdym przedsiębiorcą, czyli nie będzie to sztampowo, nie będzie to jakaś jedna, jednolita forma, będą to poszczególne umowy, które Fundusz będzie zawierał z przedsiębiorcami.
PANI REDAKTOR: A wiadomo jakie są widełki, że tak powiem, maksymalne, na przykład wysokość udzielanego wsparcia finansowego dla micro, małych i średnich przedsiębiorstw?
DR N. PR. MARCIN JUWA: Tak, ustawodawca w tym przypadku uzależnił wielkość kwoty subwencji w ramach tego programu od różnych czynników. I tak, jeżeli chodzi o micro firmy, na przykład kwota subwencji obliczana będzie jako iloczyn liczby zatrudnionych oraz kwoty bazowej subwencji, natomiast kwota bazowa subwencji zwrotnej uzależniona będzie od wielkości spadku przychodów micro przedsiębiorcy. Jeżeli chodzi o małe i średnie firmy to maksymalna kwota subwencji zwrotnej w ramach pomocy programu wsparcia finansowego jest określana procentowo w relacji poziomu przychodów osiąganych w 2019 roku. Takie rozwiązanie ma na celu dopasowanie wielkości wsparcia finansowego do skali potencjalnej utraty dochodu w związku ze spadkiem przychodu wskutek Covid-19.
PANI REDAKTOR: A co się zmieni, jeżeli chodzi o pomoc dla osób samozatrudnionych w tarczy 3.0?
DR N. PR. MARCIN JUWA: Jeżeli chodzi o osoby samozatrudnione – ze świadczenia postojowego tak zwanego, będą mogli skorzystać przedsiębiorcy prowadzący własną działalność gospodarczą, którzy rozpoczęli jej prowadzenie przed 1 kwietnia 2020 r. – to jest warunek. Ponadto, umożliwiono skorzystanie ze zwolnienia z opłacania składek osobom opłacającym na własne ubezpieczenie, w sytuacji, gdy ich przychód był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r., ale ich dochód z tej działalności w lutym 2020 nie był wyższy niż 7 tysięcy złotych. To jest oczywiście znowu dyskusyjne, bo ile przychód i dochód, czyli nasze koszty prowadzenia działalności gospodarczej mogą być wyzerowane, dochodu nie będziemy mieli tyle, to nam się wtedy należy. Jeżeli będą wyższe, już nie możemy niestety z tego tytułu skorzystać. Ponadto, wprowadzono uproszczenia w sposobie zawierania umów o dofinansowanie w sprawach dotyczących udzielania wsparcia, o którym mowa w ustawie, w szczególności związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19 poprzez uznanie podpisu zaufanego za równoważny co do skutków prawnych z podpisem własnoręcznym.
PANI REDAKTOR: To, jeżeli chodzi o osoby samozatrudnione. A czy coś zmieni się dla pracowników, którzy opiekują się dziećmi?
DR N. PR. MARCIN JUWA: Tak, również się zmieni, w tym w związku z planowanym przedłużeniem zamknięcia żłobków, przedszkoli oraz szkół i innych placówek oświatowych do dnia 24 maja – tak jest na dzień dzisiejszy. Rodzice opiekujący się dziećmi będą mogli skorzystać z dłuższego dodatku zasiłku opiekuńczego. Przysługuje on do czternastu dni ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem. Do okresu tych czternastu dni nie wlicza się dotychczas wykorzystywanego dodatkowego okresu zasiłku opiekuńczego. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem do lat ośmiu lub o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia osiemnastu lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalistycznego.
PANI REDAKTOR: A czy tarcza 3.0 zmienia coś, jeżeli chodzi o prawo pracy i może też inne gałęzie prawa niż prawo pracy?
DR N. PR. MARCIN JUWA: Tak, tarcza 3.0 zakłada zmiany w prawie m.in. cywilnym. Nowelizacja w tym przypadku zakłada wprowadzenie sankcji nieważności umów tzw. przewłaszczenia na zabezpieczeniu nieruchomości mieszkalnej, wykorzystywanej przez konsumenta i w przypadku, gdy wartość przenoszonej własności nieruchomości jest wyższa niż wartość zabezpieczonych tą nieruchomością roszczeń pieniężnych powiększonych o wysokość odsetek maksymalnych za zwłokę od tej wartości za okres dwudziestu czterech miesięcy. Zawarcie tej umowy nie zostało poprzedzone dokonaniem wyceny wartości rynkowej nieruchomości dokonanej przez biegłego rzeczoznawcę. Ustawodawca również wychodzi z założenia, że w momencie zagrożenia utraty płynności finansowej może nastąpić wzrost aktywności nieuczciwych pożyczkodawców. Tacy pożyczkodawcy, którzy potencjalnie mogą zyskać na tym przepisie to osoby wykluczone z możliwości zaciągania kredytów bankowych i najczęściej również legalnie działających sektorów pożyczek para bankowych. Zmianie także ulegają zasady licytacji nieruchomości. Termin licytacji takiego lokalu mieszkalnego w nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, który służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika, ma być wyznaczany na wniosek wierzyciela, natomiast wierzyciel byłby uprawniony do złożenia rzeczonego wniosku wyłącznie w przypadku, w którym wysokość egzekwowanej należności głównej stanowiłaby co najmniej równowartość 1/20 sumy oszacowania.
PANI REDAKTOR: Dr n. pr. Marcin Juwa był Państwa i moim gościem. Dziękuję Panu bardzo za rozmowę.
DR N. PR. MARCIN JUWA: Bardzo dziękuję i pozdrawiam serdecznie.
PANI REDAKTOR: Mecenas będzie również naszym gościem równo za tydzień. Zapraszam Państwa już teraz na tę rozmowę, a tymczasem życzę miłego wieczoru i do zobaczenia.