W mediach często słyszy się o budynkach przeznaczonych do rozbiórki, w których wciąż ktoś mieszka. Co w takiej sytuacji może zrobić właściciel nieruchomości, a jakie prawa przysługują lokatorom?
Pozwolenie na rozbiórkę to często dopiero sam początek drogi do rozebrania budynku. Zanim zajmie się nim ekipa od wyburzeń, należy uregulować sytuację jego ewentualnych lokatorów.
Zgodnie z prawem, gdy budynek wymaga opróżnienia z powodu jego rozbiórki lub gruntownego remontu, jego lokatorzy muszą przenieść się do wskazanego przez właściciela lokalu zamiennego. Koszty przeprowadzki ponosi właściciel, a czynsz nie może przekraczać dotychczasowych opłat.
Przeczytaj także: Eksmisja lokatora z mieszkania własnościowego – kiedy jest możliwa i jak przebiega?
Jednak w przypadku kamienic czynszowych zasiedlanych na mocy dawnych przepisów, czy też budynków należących do gmin, to na gminach właśnie spoczywa obowiązek znalezienia mieszkania zastępczego. Przepisy chroniące lokatorów budynków przeznaczonych do wyburzenia zmieniały się w ostatnich latach wielokrotnie. Póki co, ostatnią decyzją Sejmu w tej sprawie, gminy do 31 grudnia 2019 mają obowiązek zapewnienia najemcom prawa do lokalu zastępczego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku. Okres ten wydłużano już dwa razy.
Przeczytaj także: Jak wygląda eksmisja z lokalu komunalnego i socjalnego?
W przypadku, gdy do rozbiórki ma pójść mieszkanie z lokatorem, należy wezwać go do opuszczenia lokalu i skorzystania z mieszkania zastępczego.
Jeśli lokatorzy budynku przeznaczonego do rozbiórki nie chcą go opuścić i przenieść się do lokalu zamiennego, właściciel ma prawo wystąpić z pozwem o eksmisję z lokalu mieszkalnego. Procedura może się ciągnąć, bo wymaga zaangażowania sądu.
Przeczytaj także: Kto może wszcząć postępowanie eksmisyjne?
Jeśli sąd wyda nakaz eksmisji, to po opatrzeniu go klauzulą wykonalności, będzie on podstawą prawną eksmisji. Z takim wnioskiem o eksmisję lokatora właściciel może zgłosić się do komornika, który eksmisję przeprowadzi.
Przeczytaj także: Otrzymałeś pozew o eksmisję? Oto, co możesz zrobić!
Warto jednak przypomnieć tu o wyjątkach, w wypadku których ochrona lokatorów jest mocniejsza, a pozew o eksmisję może okazać się nieskuteczny. Eksmitować nie można kobiet w ciąży, małoletnich, niepełnosprawnych, ubezwłasnowolnionych oraz ich opiekunów obłożnie chorych, emerytów i rencistów oraz bezrobotnych
Co do zasady, wniosek o eksmisje z mieszkania nie może zostać wykonany także w okresie ochronnym, który przypada od 1 listopada do 31 marca.
Zagadnienie sytuacji lokatorów budynków przeznaczonych do rozbiórki w ostatnich latach jest jednym z trudniejszych na gruncie prawa. Zasadniczo osobom takim należą się lokale zastępcze, a gdy nie chcą się wyprowadzić, można wnioskować o eksmisję. Jednak sprawy te są tak złożone, że obędzie się bez wiedzy ekspertów. Sprawy takie pomogą rozwiązać prawnicy z Kancelarii Śledczej.