Lokale komunalne oraz lokale socjalne to zazwyczaj towar deficytowy – czas oczekiwania na oba rodzaje mieszkań jest bardzo długi. Dlatego, kiedy już zostaną przyznane lepiej nie dopuścić do sytuacji, w której grozić będzie eksmisja. Kiedy to może się wydarzyć?
Mieszkanie socjalne a komunalne – różnica
Na początek warto zakreślić różnice między mieszkaniem socjalnym a komunalnym – bardzo często bywają mylone. Oba typy mieszkań należą do gminy i to ona rozdziela je pomiędzy osoby kwalifikujące się do otrzymania któregoś z nich. Najczęściej obu rodzajów mieszkań jest w zasobie gminy mniej niż chętnych.
Mieszkanie komunalne przysługuje osobom, których zarobki są zbyt niskie, by mogły one pozwolić sobie na zakup czy wynajem mieszkania na zasadach komercyjnych, ale jednocześnie stać je na utrzymanie takiego mieszkania. O tym, na jakich zasadach przyznawane są mieszkania komunalne, każda gmina decyduje samodzielnie. Najczęściej określa się górną granicę dochodów, jakie może osiągać osoba, której przyznano lokal komunalny. Nie może też posiadać prawa do innego lokalu.
Mieszkania socjalne przysługują osobom najuboższym bez prawa do innego lokalu. Najczęściej chodzi tu o osoby o znikomych lub żadnych zarobkach, często po wyroku eksmisyjnym, w którym sąd przyznał prawo do lokalu socjalnego. I w tym przypadku istnieje granica zarobków, powyżej której najemcy mieszkania socjalnego tracą prawo do lokalu. Czynsze są niższe niż w przypadku mieszkań komunalnych, ale często niższy jest także standard mieszkania.
Eksmisja z lokalu komunalnego
Oczywiście możliwa jest sytuacja, kiedy lokator utraci prawo do lokalu komunalnego. Jeżeli nie chce z jakiegoś powodu wyprowadzić się z niego sam, grozi mu eksmisja. Pozew o eksmisję z mieszkania komunalnego składa gmina. Może być kilka przyczyn utraty prawa do lokalu komunalnego, które pociągną za sobą eksmisję. Większość sprowadza się do tego, że lokator złamał podpisaną z gminą umowę.
Najczęstszym przypadkiem jest eksmisja lokatora, który nie płaci czynszu.
Gmina ma także możliwość wystąpienia z wnioskiem o eksmisję, gdy lokator:
- użytkuje lokal niezgodnie z przeinaczeniem (np. prowadzi tam działalność gospodarczą),
- poważnie narusza przepisy porządkowe,
- niszczy lokal,
- sprowadza do mieszkania dodatkowych lokatorów, czego nie obejmuje umowa z gminą,
- uzyskał prawo do innego lokalu w tej samej miejscowości lub miejscowości pobliskiej,
- przekroczył limit dochodów, do którego wysokości przysługuje mieszkanie komunalne.
Do tego dochodzą szczególne przyczyny eksmisji, np. gdy budynek wymaga generalnego remontu lub rozbiórki. Oczywiście jest też możliwa eksmisja z lokalu komunalnego zajmowanego bez umowy najmu, jeśli w jakiś sposób do takiego zajęcia doszło.
Przeczytaj kolejne artykuły, aby wiedzieć, kto może eksmitować i kiedy możliwa jest eksmisja z mieszkania własnościowego.
Jak uniknąć eksmisji z mieszkania komunalnego?
Jest kilka sposobów na to, by zapobiec lub przynajmniej na jakiś czas wstrzymać eksmisję z mieszkania komunalnego. Jednym z nich jest powołanie się na okresie ochronnym lokatorów, który trwa od 1 listopada do 31 marca. W trakcie trwania okresu ochronnego eksmisja z lokalu mieszkalnego jest niedozwolona, o ile eksmitowanemu nie wskazano innego lokalu lub nie przyznano lokalu socjalnego.
W tym artykule piszemy więcej o okresie ochronnym lokatorów.
Jak jeszcze uniknąć eksmisji z mieszkania komunalnego? Być może lokator jest jedną z osób, która kategorycznie nie może być eksmitowana, bo zabrania tego prawo. Katalog takich osób znajduje się w kolejnym paragrafie.
Informacje o tych okolicznościach należy zawrzeć w odpowiedzi na pozew. Tutaj radzimy jak przegotować odpowiedź na pozew o eksmisję.
Kogo nie można eksmitować na bruk?
Generalnie, po niedawnych zmianach w przepisach stanowiących podstawę prawną do eksmisji, ustawodawca co do zasady zakazał eksmisji na bruk. I choć wciąż istnieje kilka wyjątków od tej reguły, to jest także żelazny katalog osób, których nie można objąć wnioskiem o eksmisję. Są to:
- małoletni, ubezwłasnowolnieni, niepełnosprawni, a także osoby, które nad nimi sprawują opiekę i wspólnie z nimi mieszkają,
- kobiety w ciąży,
- obłożnie chorzy,
- bezrobotni,
- emeryci i renciści, którzy spełniają kryteria, aby otrzymywać świadczenia z pomocy społecznej.
Eksmisja z lokalu socjalnego
Możliwe jest także, by gmina wystąpiła z wnioskiem o eksmisję z mieszkania socjalnego, które wcześniej otrzymał lokator. Eksmisja z mieszkania socjalnego możliwa jest właściwie z tych samych powodów, co eksmisja z mieszkania komunalnego – czyli głównie zaleganie z czynszem, niszczenie mieszkania czy naruszanie porządku.
Ale jak już wspomniano wyżej, eksmisja z lokalu socjalnego na bruk jest niemożliwa. Gmina musi znaleźć tzw. pomieszczenie, chyba że eksmitowany lokator dopuszczał się przemocy rodzinnej lub zajmował lokal bez tytułu prawnego.
Przeczytaj także, kiedy możliwa jest eksmisja członka rodziny.
Prawa lokatora bez umowy najmu
Jeżeli doszło do zajęcia nieruchomości bez tytułu prawnego, to prawa lokatora bez umowy najmu są dość ograniczone. Nakaz eksmisji jest właściwie nieunikniony, a w grę nie wchodzą żadnego rodzaju ulgi czy wyjątki. Możliwa jest eksmisja lokatora bez tytułu prawnego na bruk. Choć od niedawna sąd może orzec o uprawnieniu takiej osoby do lokalu socjalnego, wówczas, gdy uzna, że przyznanie tego lokalu byłoby w świetle zasad współżycia społecznego szczególnie usprawiedliwione.
Istnieje wiele możliwych przyczyn eksmisji – zarówno z mieszkania komunalnego i mieszkania socjalnego. Jednak są także metody, dzięki którym eksmisji można uniknąć. W przypadku problemów warto skorzystać z pomocy Kancelarii Śledczej.